Sunday, March 12, 2023

Лимфа и лимфни садови

 ЛИМФА
Лимфни садови, функција и физиологија

ЛИМФА

  

Лимфата се дефинира како чиста или жолтеникаво-бела течност што се пренесува преку лимфниот систем (лимфни садови, лимфни јазли и меѓуклеточни простори) со цел циркулација на широк спектар на супстанции помеѓу ткивата и крвниот систем.

Лимфата е течност слична во составот на крвната плазма. Се добива од крвната плазма додека течностите минуваат низ капиларните ѕидови на артерискиот завршетоци. Како што интерстицијалната течност почнува да се акумулира, таа се зема и се отстранува со ситни лимфни садови и се враќа во крвта. Штом интерстицијалната течност ќе влезе во лимфните капилари, таа се нарекува лимфа. Враќањето на течноста во крвта го спречува едемот и помага во одржување на нормалниот волумен и притисок на крвта.
























Вашиот лимфен систем, е дел од вашиот имунолошки систем, има многу функции. Тие вклучуваат: 

  • заштита на вашето тело од напаѓачи кои предизвикуваат болести, 
  • одржување на нивото на телесните течности, 
  • апсорпција на мастите од дигестивниот тракт и 
  • отстранување на клеточниот отпад. 

Блокадите, болестите или инфекциите може да влијаат на функцијата на вашиот лимфен систем.


Што е лимфниот систем?

Лимфниот систем е мрежа од ткива, садови и органи кои работат заедно за да ја придвижат безбојната, водена течност наречена лимфа назад во вашиот циркулаторен систем (вашиот крвоток).

Околу 20 литри плазма течат низ артериите на вашето тело и помалите крвни садови и капилари на артериолите секој ден. По доставувањето на хранливите материи до клетките и ткивата на телото и примањето на нивните отпадни производи, околу 17 литри се враќаат во циркулација по пат на вени. Останатите три литри продираат низ капиларите и во ткивата на вашето тело. Лимфниот систем ја собира оваа вишок течност, сега наречена лимфа, од ткивата во вашето тело и ја движи додека на крајот не се врати во вашиот крвоток.


Кои се деловите на лимфниот систем?

Лимфниот систем се состои од многу делови. Тие вклучуваат:


  1. Лимфа: Лимфата, исто така наречена лимфна течност, е збир на дополнителна течност што се исцедува од клетките и ткивата (која не се реапсорбира во капиларите) плус други супстанции. Останатите супстанции вклучуваат протеини, минерали, масти, хранливи материи, оштетени клетки, клетки на рак и странски напаѓачи (бактерии, вируси, итн.). Лимфата исто така транспортира бели крвни зрнца (лимфоцити) кои се борат против инфекции.
  2. Лимфни јазли: Лимфните јазли се жлезди во форма на грав кои ја следат и ја чистат лимфата додека се филтрира низ нив. Јазлите ги филтрираат оштетените клетки и клетките на ракот. Овие лимфни јазли, исто така, складираат лимфоцити и други клетки на имунолошкиот систем кои ги напаѓаат и уништуваат бактериите и другите штетни материи во течноста. Имате околу 600 лимфни јазли расфрлани низ вашето тело. Некои постојат како еден јазол; други се тесно поврзани групи наречени синџири. Неколку од попознатите локации на лимфните јазли се во пазувите, препоните и вратот. Лимфните јазли се поврзани со другите со лимфните садови.
  3. Лимфни садови: Лимфните садови се мрежа од капилари (микросадови) и голема мрежа на цевки лоцирани низ вашето тело кои ја транспортираат лимфата подалеку од ткивата. Лимфните садови ја собираат и филтрираат лимфата (на јазлите) додека таа продолжува да се движи кон поголемите садови наречени собирни канали. Овие садови работат многу како вашите вени: Работат под многу низок притисок, имаат низа вентили во нив за да се задржи течноста да се движи во една насока.
  4. Собирни канали: Лимфните садови ја празнат лимфата во десниот лимфен канал и левиот лимфен канал (исто така наречен торакален канал). Овие канали се поврзуваат со субклавијалната вена, која ја враќа лимфата во вашиот крвоток. Субклавијалната вена се протега под вашата клучна коска. Враќањето на лимфата во крвотокот помага да се одржи нормалниот волумен и притисокот на крвта. Исто така, го спречува вишокот акумулација на течност околу ткивата (наречен едем).
  5. Слезина: Овој најголем лимфен орган се наоѓа на левата страна под вашите ребра и над стомакот. Слезината ја филтрира и складира крвта и произведува бели крвни зрнца кои се борат против инфекции или болести.
  6. Тимус: Овој орган се наоѓа во горниот дел на градниот кош под градната коска. Создава специфичен тип на бели крвни зрнца кои се борат против туѓите организми.
  7. Крајници и аденоид: овие лимфоидни органи ги заробуваат патогените од храната што ја јадете и воздухот што го дишете. Тие се првата линија на одбрана на вашето тело од странски напаѓачи.