Варијација и еволуција кај растенијата VIII

Варијација и еволуција кај  растенијата VIII

    Почетна точка на генетиката е набудување на варијациите. Ако сите растенија на еден вид при едно истражување или набљудување се идентични, не можете да започнете генетска дискусија за нив или да извршите генетска анализа за нив. Сите генетичари, од Мендел до професионални генетичари денес, ги започнуваат своите студии со претставници на еден вид кои се разликуваат во однос на барем еден аспект на нивниот фенотип или надворешен изглед. 

На пример, едниот претставник на видот бутин или напрсток може да има црвени ливчиња, а другиот  бели ливчиња. Или едниот претставник  на  видот бутин или напрсток може да има мазни стебла, а другиот член влакнести стебла.

Причини за биолошка варијација на растенијата

 1.  Причини за животна средина

• Предизвикано од физичко опкружување (светлина, температура, влага, минерали, изложеност, итн.)
• Предизвикани од биолошки фактори (паразити или други видови кои комуницираат со видовите што се испитуваат).

2. Развојна варијација

• Разлика помеѓу млада  фаза и зрела фаза
• Варијација во рамките на едно растение
• Грешки во развојот

3. Генетска варијација

• Предизвикани од јадрени  гени
• Може да даде добро дефинирани класи на типови или дисконтинуирана варијација
• Може да даде континуиран опсег на варијации
• Предизвикани од цитоплазматски гени - обично се наследуваат од женското растение

Варијација на животната средина

    Варијацијата кај едно  растение може да биде различно, едноставно затоа што околината во која расте е сама поинаква. Општо, околината може да се подели на физички компоненти (температура, светлина, влага, минерали, изложеност, итн.) и биолошки компоненти (паразити или кои било други видови кои комуницираат со видовите што се испитуваат). 

Така, варијацијата на животната средина може да има физичка или биолошка основа. 

На пример, може да има подобра светлина или повеќе влага, присуство во  областа на хербицид, или почвата да биде многу плитка каде расте едно растение (физичка основа). Или  растението може да биде заразено со некој паразит, додека други растенија  околу него не се (биолошка основа). Разликите во животната средина може да постојат дури и неколку сантиметри оддалечени.

Развојна варијација

 Варијацијата на развојот не е наследна; варијантите никогаш не ги пренесуваат своите дефекти на нивните потомци. Всушност, оваа карактеристика е еден од клучевите за идентификација на развојната варијација. Друг клуч е присуството на абнормални и нормални услови кај исто растение, како кај детелина растенија кои имаат и лисја од четири и три дела; оваа состојба не може да биде наследна.

Генетска варијација

Клучот за идентификација на генот предизвикан варијатон е дека тој е наследен од генерација на генерација. Покрај тоа, може да се препознае и некоја стандардна шема на наследство.

Користење клучеви за да се одредат организми во локалната средина IX

Користење клучеви за да се одредат организми во локалната средина  

                                                                         IX одд.

Conclusion - Заклучок

  

     Значи дихотомски клуч е алатка креирана од научниците за да им помогне на научниците и на лекарите да ги идентификуваат предметите и организмите.

  Обично, дихотомниот клуч за идентификување на одреден вид на објект се состои од специфична серија на прашања. Кога е одговорено на едно прашање, клучот го насочува корисникот за кое прашање да постави следно.

  Дихотомните клучеви обично ги идентификуваат видови што ги идентификуваат според нивното научно име, бидејќи секој поединечен вид има уникатно научно име.

Спротивно на тоа, вообичаени имиња за организми - како „бел даб“,или „пингвин“- честопати се однесуваат на многу различни видови кои изгледаат слични едни на други.

Значи, за да се утврди со кој вид гледате, дихотомниот клуч ги идентификува видовите според нивното уникатно научно име.

На пример, во идентификација на дрвенасто растение, дихотомниот клуч може да праша дали дрвото има листови или иглички. Потоа, клучот го насочува корисникот надолу во списокот со прашања дали дрвото има лисја и различен список со прашања дали има игли.

   Дихотомните клучеви се многу корисни затоа што им овозможуваат на не-стручните корисници да ги идентификуваат организмите со тоа што ги насочуваат да ги разгледуваат познатите, важни организми. На пример, многу луѓе не можат да знаат како да разликуваат различни видови на бор, врз основа на распоредот на игли на гранка, но клучот ќе може да ги постави тие прашања и да им дадат корисни информации засновани на резултатот.Како што сугерира името, дихотомскиот клуч пристигнува на одговорот на идентификација на видовите со презентирање на низа прашања со два можни одговори. Секој одговор што е даден го намалува списокот на можни видови кандидати, ги елиминира, на пример, сите дрвја со лисја.

Дихотомните клучеви се многу корисни за идентификување на организмот како член на единствена, тесно поврзана група на организми. Во многу околини ова е доволно за целосно да се идентификуваат видовите. Сепак, компликации може да се појават ако повеќе тесно поврзани видови, кои можат да имаат многу слични карактеристики, живеат во иста географска област.

Поврзан тип на клуч за идентификација, полихотомниот клуч, користи сличен формат на разгранување на прашања и одговори.

Дихотомните клучеви најчесто се користат за идентификување на растителни и животински видови врз основа на нивните карактеристики. Сепак, тие може да се користат за идентификување на минерали - и во теорија, каков било вид на објект може да се идентификува со познат збир на набудувачки карактеристики.

КОРИСНИ ТЕРМИНИ:

1. Научно име - уникатно име дадено на еден вид научници. Научно име содржи два дела - името на родот е капитализирано и кажува со кои други видови се поврзани овој организам, додека името на видот е специфично само за овој уникатен вид.

2. Видови - Група организми со слични карактеристики кои можат заедно да создадат плодно потомство.

3. Таксономија - Гранка на науката која се занимава со класификација на организмите.

На линкот тука во папката  работни задачи имате дихотомеен клуч за одредување на фауната во Македонија. Клучот е направен за откривање на видови кај нас со дадени латински имиња, ваше е да ги одредите видовите кои ви се дадени со слика. Направете word документ на кој ке ги внесете имињата на дадените животни со нивното латинско име. Ако правилно се водите по клучот лесно ќе дојдете до одреденото име.

Како да ги внесете во вашиот word  документ. По реден број даден на сликата на животното, пр:

 На слика 1 е животното = латинското име на животното

 На слика 2 е животното = латинското име на животното

 На слика 3 е животното = латинското име на животното, итн.

Во продолжение имате квиз прашања кои треба да се одговорат , во продолжение на истиот документ. 

Вашиот документ прикачете го тука  во соодветната папка одредена за вашето одд. 

МОРА ДА БИДЕ ВНЕСЕНО ВАШЕТО ИМЕ И ПРЕЗИМЕ.

 

Со изработката на овој документ добивате оценка за тема дихотомни клучеви.

Пренос на вода и минерални материи од почвата кај растенијата VII

Пренос на вода и минерални соли кај растенијата од почвата

Употреба на водата

На растенијата им треба вода за повеќе функции:

1.За произведување на храна      

   -фотосинтеза

2.  За пренос на растворени биохемиски соединенија низ растението и пренос на минерални материи од почвата растворени во водата низ целото растение

3. За ладење на растението низ испарување од листовите

4. За задржување на цврстината на листовите и потпора на растението

 

1.За произведување на храна -фотосинтеза

     

           реактанти     =     продукти

   Водата е важна за фотосинтезата бидејќи е еден од реактантите на фотосинтезата. Активно учествува во реакциите на фотосинтезата, и еден од ректаните кој е важен во добивањто на   продуктите на фотосинтезата а тоа е кислородот.

2.  За пренос на растворени биохемиски соединенија низ растението и пренос на минерални материи од почвата растворени во водата низ целото растение

   Водата е универзален растворувач, растението ја прима водата преку кореновиот систем и во нејзе се растворени и минералните материи кои се потребни за опстанок на растението , за нормално вршење на фотосинтезата и останатите процеси кои се  вршат во клетката. Водата се пренесува кај растението преку посебен  спроводен систем. Овој спроводен систем растението го користи и за пренесување на растворените материи низ растението.

3. За ладење на растението низ испарување од листовите

Дел од водата која доаѓа преку коренот учествува во ладење кај растението, особено кај растенијаат во  топлите предели.  Пренесувањето на водата се врше преку спроводен систем кај растението. Овој систем исто има големо значење во процесот на пренос на водата, во ладењто кај растенијата и во процесот наречен транспирација.

Спроводен систем или спроводно ткиво кај растенијата

  Спроводните ткива, како што кажува и нивното име, служат за транспорт на органски и неоргански материи низ растителното тело. Има два типа на спроводни елементи: 

1. ксилем  кој ги транспортира водата и неорганските материи од коренот  до листот и другите делови. Kсилемот е изграден од надолжно поврзани цевчести клетки и ја пренесува водата нагоре од коренот кон стеблото и листовите.

2. флоем  кој врши транспорт на продуктите (гликозата) од фотосинтезата од листот до целото растение.Ова ткиво најчесто се наоѓа на надворешната страна на ксилемот. Тоа е изградено од ситести клетки, ситести цевки и клетки придружнички.

    Водата по пат на осмоза ја прима растението од почвата низ кореновите влакненца. Дел од водата што стигнува до листовите испарува преку воздушните простори на листот и стомите овој процес на испарување на водата се нарекува транспирација.

    Транспирација е испарување на водата кај растенијата, најголем дел кај листовите, но исто така и кај стеблото, цветот, коренот. Најпрво растенијата ја примаат водата заедно со минералните соли преку коренот, потоа тие со помош на кореновиот притисок се искачуваат по стеблото. Тое се искачуваат низ спроводните цевчиња (ксилемот) и одат се до листот каде што преку стомите кои се наоѓаат на задната страна од листот се исфрла водата. Минералните соли остануваат во растението за да ги изградат клеточните структури. Преголема транспирација е штетна за растението поради тоа што тоа може да умре. На листопадните растенија им паѓаат листовите поради тоа што земјата е влажна и тие можат да изгубат големо количество на вода преку транспирацијата. 
Нормален процес имаме кога растението прима повеќе вода одколку што ја испушта со транспирацијата. Во спротивен случај се јавува привремен недостиг на вода во растението што се одразува со свенување на листовите.

Транспирацијата може да биде:

1. стоматална - Во најголема мера транспирацијата се одвива преку стомите    затоа и се вика стоматална. Испуштањето на водената пара преку стомите се одвива кога тие се отворени.
2. лентицеларна е испуштање на водата преку лентицелите, а се врши кај старите изданоци на дрвенестите растенија. Во однос на другите видови таа транспирација е најслаба.

3. кутикуларна таа се одвива кога стомите се затворени, односно во отсуство на стоматалната транспиација.

Едукативно видео за транспирација тука  

4. За задржување на цврстината на листовите и потпора на растението

     Кога водата навлегува во клетките на растението по пат на осмоза, таа го зголемува притисокот во клетките потиснувајќи ги вакуолите кон ѕидовите на клетката.

Тој притисок ги одржува ѕидовите на клетката цврсти и напнати, со што растението добива потпора.  Во спротивно кога кај растението недостасува вода тоа станува меко и почнува да венее. Во процесот за давање на потпора кај растението голема улога имаат вакуолите во клетките.

  

Мерење на варијацијата VIII

Мерење на варијацијата
Variation

      Варијацијата е разликата помеѓу поединците во рамките на еден вид. Ова може да биде предизвикано од наследни или фактори на животната средина. 

Варијацијата може да биде континуирана или дисконтинуирана(неконтинуирана).

   Некои од карактеристиките на различните организми кај еден вид покажуваат континуирана варијација, а некои карактеристики покажуваат дисконтинуирана или неконтинуирана варијација.

Континуирана варијација

Висината на човекот е пример за континуирана  варијација. Се движи од онаа на најниската личност до онаа на највисоката личност. Секоја висина е можна помеѓу овие вредности. Значи, тоа е постојана или континуирана варијација.

За секој вид, карактеристика која што се менува постепено во текот на низа вредности покажува континуирана варијација. Примери за такви карактеристики се:

• Висина
• Тежина

Ако ги измериме висините на група луѓе и нацртаме графикон на резултатите, обично изгледа нешто вака:

линеарен графикон што претставува варијација на висината

варијација која ја мериме

Колку повеќе луѓе мерите и колку помали се категориите што ги користите, толку поблиски ќе бидат резултатите до заоблената линија. Овој облик на график е типичен за карактеристика со континуирана варијација. Тежината  на пр. ќе даде график сличен по форма на овој.

Дисконтинуирана(неконтинуирана) варијација

   Карактеристика на кој било вид со само ограничен број на можни вредности покажува дисконтинуирана варијација. Човечката крвна група е пример за дисконтинуирана варијација. Во системот на крвна група АБО, можни се само четири крвни групи (А, Б, АБ или О). Нема вредности помеѓу нив, така што ова е дисконтинуирана варијација.

Еве неколку примери:

• крвна група
• пол (машки или женски)
• боја на очите

столпчест графиконот што ја претставува фреквенцијата
 на  секоја крвна група кај популацијата

   варијација која ја броиме

   Сите луѓе се спаѓаат во видот Homo sapiens. Тие припаѓаат на истиот вид. Вашите пријатели и соученици може да имаат различна боја на очите и боја на коса. Некои ќе бидат момчиња, а некои ќе бидат девојчиња. Некои ќе бидат високи, а некои ќе бидат пократки. Присуството на разлики помеѓу живите суштества од ист вид се нарекува варијација.

Варијацијата помеѓу различните видови е обично поголема од варијацијата во еден вид.

Варијациите може да бидат: наследена и варијација на животната средина.

1. Наследни причини за варијација

Варијацијата  која е резултат на генетски информации од родителите се нарекува наследна варијација.

     Децата обично изгледаат малку како нивниот татко, а малку како нивната мајка, но тие нема да бидат идентични со ниту еден од нивните родители. Ова е затоа што тие добиваат половина од својата ДНК и наследни карактеристики од секој родител.Секоја јајце клетка и секоја сперматозоидна клетка содржи половина од генетските информации потребни за индивидуа. Кога овие се придружуваат на оплодување, се формира нова клетка со сите генетски информации потребни за една личност.

Еве неколку примери на наследна варијација кај луѓето:

1. боја на очите
2. Боја на косата
3. боја на кожа
4. разлика во јазичето кај увото
5. разлики во формата навашиот јазик

2. Причини промена на животната средина

Карактеристиките на животинските и растителните видови можат да бидат погодени од фактори како што се:

клима

• исхрана
• несреќа
• начин на живот

На пример, ќе станете потешки ако јадете премногу храна и ќе станете полесни ако јадете премногу малку. 

Растенијата  во сенка на големо дрво ќе порасне повисоко додека се обидува да достигне повеќе светлина.

Варијацијата предизвикана од околината се нарекува варијација на животната средина. Еве неколку други примери на карактеристики кои покажуваат варијација на животната средина:

• твојот мајчин јазик
• вашата религија
• бојата на цветоткај  растението хортензија (овие растенија имаат сини цвеќиња во кисела почва и розови цвеќиња во алкална почва)

3.Варијациите може да  настанат и како Наследни и причини за варијација да биде  животната средина

Некои карактеристики се разликуваат поради мешавина на наследни причини и причини за животната средина.

 На пример, идентични близнаци ги наследуваат истите карактеристики од нивните родители. Меѓутоа, ако земете близнаци, а близнакот „А“ се дава повеќе за јадење отколку близнакот „Б“, близнакот „А“ веројатно ќе заврши потежок. Тежината и висината се вообичаени примери на карактеристики врз кои влијаат и генетските и околните фактори.

При следење на варијациите добиените резултати што сме ги изброили или измериле може да ги  искористиме да дојдеме до корисни информации за посочената варијабилност.

Од таа причина освен изработка на графикони се изработуваат и аритметички вредности за добиените резултати тоа се:

• Аритметичка средина е средна вредност MEAN или просек
• Медијана е вредност на средината на резултатите
• Мода е најчестата вредност од истражувањето  и
• Ранг -интервал во кој се движат вредностите, од најмалиот на изброени вредности до најголемиот број.

Дихотомни клучеви IX

Тема 2 Б: Тема 9.5 Екологија

Дихотомни клучеви и клучни прашања за идентификација на видови

КЛУЧ ЗА ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА ОДРЕДЕН ВИД

    Дихотомски клуч е алатка која му овозможува на корисникот да го утврди идентитетот на еденвид во природниот свет, како дрвја, диви цвеќиња, цицачи, влекачи, карпи и риби. Направени се за  користење на контрастни карактеристики и поделба на организми од мали кон помали групи.

Клучевите се врз основа на последователен избор помеѓу само две изјави се познати како дихотомична клучеви

Чекорите се состојат од низа избори што го водат корисникот кон точното име на дадена ставка. 

„Дихотом“ значи „поделена на два дела“. Затоа, дихотомните клучеви секогаш даваат два избор на секој чекор.

Дихотомски клуч е алатка креирана од научниците за да им помогне на научниците и на лекарите да ги идентификуваат предметите и организмите.

Обично, дихотомниот клуч за идентификување на одреден вид на објект се состои од специфична серија на прашања. Кога е одговорено на едно прашање, клучот го насочува корисникот за кое прашање да постави следниот

Дихотомните клучеви обично ги идентификуваат видови што ги идентификуваат според нивното научно име, бидејќи секој поединечен вид има уникатно научно име.


Спротивно на тоа, вообичаени имиња за организми - како „бел даб“, „чиповик“ или „пингвин“ - честопати се однесуваат на многу различни видови кои изгледаат слични едни на други.
Значи, за да се утврди со кој вид гледате, дихотомниот клуч ги идентификува видовите според нивното уникатно научно име.


На пример, во идентификација на дрво, дихотомниот клуч може да праша дали дрвото има лисја или игли. Потоа, клучот го насочува корисникот надолу во списокот со прашања дали дрвото има лисја и различен список со прашања дали има игли.
Дихотомните клучеви се многу корисни затоа што им овозможуваат на не-стручните корисници да ги идентификуваат организмите со тоа што ги насочуваат да ги разгледуваат познатите, важни организми. На пример, многу луѓе не можат да знаат како да разликуваат различни видови на бор, врз основа на распоредот на игли на гранка, но клучот ќе може да ги постави тие прашања и да им дадат корисни информации засновани на резултатот.Како што сугерира името, дихотомскиот клуч пристигнува на одговорот на идентификација на видовите со презентирање на низа прашања со два можни одговори. Секој одговор што е даден го намалува списокот на можни видови кандидати, ги елиминира, на пример, сите дрвја со лисја.Дихотомните клучеви се многу корисни за идентификување на организмот како член на единствена, тесно поврзана група на организми. Во многу околини ова е доволно за целосно да се идентификуваат видовите. Сепак, компликации може да се појават ако повеќе тесно поврзани видови, кои можат да имаат многу слични карактеристики, живеат во иста географска област.

Како да користите дихотомен клуч

Дихотомните клучеви им овозможуваат на своите корисници со сигурност да ги идентификуваат предметите во природниот свет.


Дихотомните клучеви најчесто се користат за идентификување на растителни и животински видови врз основа на нивните карактеристики. Сепак, тие може да се користат за идентификување на минерали - и во теорија, каков било вид на објект може да се идентификува со познат збир на набудувачки карактеристики.

Пример:

Упатства за употреба на дихотомниот клуч за идентификација на дрво:

• На екранот ќе се појави збир на избори, со зборот „почеток“ на врвот. Изберете една од двете точки со кликнување на една од белите кутии.
• Откако ќе се направи избор во првиот чекор, ќе се појави втор сет на избори. Претходниот избор што го направивте ќе се појави на врвот, каде што порано беше зборот „почеток“. Продолжете со кликнување на кутиите што најдобро ги опишуваат карактеристиките на дрвото што се обидувате да го идентификувате.
• Конечно, вашите избори ќе ве одведат до името на родот на дрво. Кликнување на полето со име на родот ќе ве поврзе со опис на тој посебен род. Од страната за опис на родот, исто така ќе можете да се поврзете на страницата со видови, за да видите слики од родното дрво содржано во тој род.
• Ако се обидувате да го одредите идентитетот на „непознатиот вид на дрво “, работете преку клучот сè додека не стигнете до видот на дрвото што одговара на дадените карактеристики. Потоа, вратете се на страницата за непознатиот вид на  дрво за да го пронајдете решението за вашата детекција за видот на  дрво. Ако вашето дрво не одговара на решението, вратете се повторно низ клучот и обидете се да го достигнете правилното дрво.

Дали сте подготвени да го идентификувате вашето дрво?

кликнете тука. 

 

Оваа е вашиот прв обид за идентификација на одреден вид.

Видови дихотомски клуч

Иако сите дихотомиски клучеви функционираат на ист начин, постојат неколку различни начини за нивно претставување на корисникот сепак дихотомски клуч е метод за идентификација при што групите организми се поделени во две категории постојано.

• Со секоја секвенцијална поделба, се откриваат повеќе информации за специфичните карактеристики на одреден организам
• Кога организмот повеќе не го дели вкупниот број на избрани карактеристики со кој било организам, тој е идентификуван

При употреба на дихотомски клуч за идентификација на примероците, подобро е да се користат непроменливи карактеристики (т.е. карактеристики што не се менуваат)

• Големината, бојата и начинот на однесување може да се разликуваат меѓу поединците и низ целиот животен век
• Физичките структури (на пр. Број на екстремитети) и биолошките процеси (на пример, методите за репродукција) овозможуваат подобри карактеристики

Дихотомните клучеви обично се претставени на еден или два начина:

• Како табела за разгранување (дијаграмска претстава)
• Како серија парови изјави изнесени во нумерирана секвенца (описно претставување)

Подолу се дадени неколку примери на дихотомиски клучеви претставени како дијаграми и описи (кликнете  поимот Plant Phyla, окако ќе отвори линкот кликнте на сликата  за приказ  да ја видите дијаграмската претстава):

Dichotomous Key:  Plant Phyla 

На линкот се прикажани  3 типа на дијаграмска претстава на дихотомни клучеви.

едукативно видео 1. 
едукативно видео 2.


Лесен водич за правење дихтомен клуч со примери што може да се наредат дијаграмски.

Како да направите дихотомски клуч:

Чекор 1: Наведете ги карактеристиките
Чекор 2: Организирајте ги карактеристиките по редослед
Чекор 3: Поделете ги примероците
Чекор 4: Поделете го примерокот со други различни каректеристики 
Чекор 5: Нацртајте дихотомски дијаграм на клучеви
Чекор 6: Пробајте го

Дихотомски клучни примери

Ајде да разгледаме неколку примери за да разбереме што е дихотомскиот клуч.
За изработка на дихотомен клуч кликни на зборот дихотомски клуч за животни кој е линк кон апликацијата за изработка на клуч. По отварањето на апликацијата лево се алатките за креирање на ваш дихотмен клуч. После изработката ја праќате на мојот mail , како што е подолу објаснето.

Дихотомски клуч за животни