Структура и функција на кожа
Кожата е најголемиот орган на телото. Врши многу важни функции, тоа се:
- Заштита на телото од повреди
- Регулирање на телесната температура
- Одржување на рамнотежата на вода и електролити(минерали)
- Сетило за болка и пријатни стимули, температура
- Учествува во синтеза на витамин Д.
Кожата чува витални хемиски материи и хранливи материи во организмот, истовремено обезбедувајќи бариера против влегувањето опасни материи во организмот и претставува штит од штетните ефекти на ултравиолетовото зрачење што ги емитира сонцето.
Многу проблеми што се појавуваат на кожата се ограничени на кожата. Понекогаш, сепак, кожата дава индиции за нарушување што влијае на целото тело.
Кожата има три слоја:
- Епидермисот
- Дермис
- Масен слој (исто така наречен и поткожен слој)
Секој слој извршува специфични задачи.
- Епидермисот е релативно тенок, тврд, надворешен слој на кожата. Повеќето клетки во епидермисот се кератидни содржат протеин кератин. Тие потекнуваат од клетките во најдлабокиот слој на епидермисот наречен базален слој. Новите кератидни клетки полека мигрираат нагоре кон површината на епидермисот. Штом кератидните клетки стигнат до површината на кожата, тие постепено изумираат се исфрлаат и се заменуваат со нови клетки туркани нагоре одоздола.Најоддалечениот дел од епидермисот, познат како роговиден слој, е водоотпорен и, кога не е оштетен, спречува повеќето бактерии, вируси и други страни супстанции да влезат во телото.
2. Дермисот е следниот слој на кожата, е дебел слој на влакнесто и еластично ткиво (направено претежно од колаген, со мала, но важна компонента на еластин) што и дава на кожата флексибилност и цврстина. Дермисот содржи нервни завршетоци, потни жлезди и масни жлезди (лојни жлезди), фоликули на влакна и крвни садови.
Елементи кои го градат дермисот се:
- Нервни завршетоци чувствуваат болка, допир, притисок и температура. Некои области на кожата содржат повеќе нервни завршетоци од другите. На пример, врвовите на прстите и прстите содржат многу нерви и се исклучително чувствителни на допир.
- Потните жлезди произведуваат пот како одговор на топлината и стресот. Потта е составена од вода, сол и други хемикалии. Бидејќи потта испарува од кожата, помага да се олади телото.
- Лојните жлезди лачат себум во фоликулите на косата.Себумот е мрсна, восочна супстанција произведена од лојните жлезди на вашето тело.
- Фоликулите на влакното се наоѓаат низ целото тело. Косата не само што придонесува за изгледот на една личност, туку има низа важни физички улоги, вклучително и регулирање на температурата на телото, обезбедување заштита од повреди и зајакнување на сензацијата. Еден дел од фоликулот исто така содржи матични клетки способни да растат повторно на оштетениот епидермис.
- Крвните садови на дермисот обезбедуваат хранливи материи за кожата и помагаат во регулирање на телесната температура. Топлината ги прави крвните садови да се зголемуваат (шират), овозможувајќи големи количини на крв да циркулираат во близина на површината на кожата, каде што може да се ослободи топлината. Студот ги прави крвните садови тесни (стеснети), задржувајќи ја топлината на телото.
Над различни делови од телото, бројот на нервни завршетоци, потни жлезди и лојните жлезди, фоликулите на косата и крвните садови варира. На врвот на главата, на пример, има многу фоликули на косата, додека стапалата на нозете немаат.
3. Хиподермисот или поткожното масно ткиво, Под дермисот лежи слој маснотии кој помага да се изолира телото од топлина и студ, обезбедува заштитно подлога и служи како област за складирање на енергија. Маснотијата е содржана во живи клетки, наречени масни клетки, држени заедно со влакнесто ткиво. Масниот слој варира во дебелина, од неколку милиметри на очните капаци до неколку сантиметри на стомакот.
Едукативно видео за градба на кожа.
