Monday, February 15, 2021

Водата во животната средина

 

Биолошки улоги на вода: 

Зошто водата е неопходна за живот?   

VII одд.

                         


    Водата сочинува 60-75% од телесната тежина на човекот. Губење на само 4% од вкупната вода во телото доведува до дехидрација, а загуба од 15% може да биде фатална. Исто така, едно лице може да преживее еден месец без храна, но не би преживеало 3 дена без вода. 
Оваа важна зависност од вода во голема мера управува со сите форми на живот. Јасно е дека водата е од витално значење за опстанок, но што ја прави толку неопходна?

Молекуларната структура на вода

    Многу улоги на водата во поддршката на животот се должат на нејзината молекуларна структура и неколку посебни својства. Водата е едноставна молекула составена од две мали честици -  атоми на водород и еден голем  атом на кислород.


 Вода и живи организми

Водата има голем број улоги во живите организми:

• растворувач
• регулатор на температурата на организмот
• биохемиска улога во клетките
• животна средина

Водата е  растворувач.

Водата се смета за „општ растворувач“ или „универзален растворувач“ поради структурата на нејзините молекули.
Сите важни супстанции за живите организми (витамини, соли, аминокиселини, гасови и гликоза) се пренесуваат во нивните тела во форма на растворени материи растворени во вода. Овие супстанции учествуваат во метаболички реакции во внатрешноста на клетките.

Водата има висока специфична топлина.

Им помага на живите организми да имаат постојана температура што е неопходна за виталните процеси што се случуваат во нивните тела. Клетките содржат многу вода за да ја одржат нивната температура постојана.
Животните и растенијата губат вода со потење и транспирација за да се намали нивната температура.

Средина за метаболизам/ биолемиска улога во клетките

Метаболизмот е дефиниран како процес што го извршуваат клетките на живите организми за да создадат енергија за извршување на витални активности. Оваа енергија создадена од метаболизмот се користи за раст и одржување на дневните процеси. Водата е средина што го користи човечкото тело за да спроведе разни хемиски реакции. 

Живеалиште за многу суштества

Водата им овозможува живеалиште на илјадници организми. Во океаните живеат риби, видри, желки, ајкули и делфини. Постојат многу микроорганизми кои живеат во вода. 


Природен циклус на вода


Водата на Земјата е секогаш во движење, а природниот циклус на вода, познат и како хидролошки циклус, го опишува континуираното движење на водата на, над и под површината на Земјата. Водата секогаш ги менува состојбите помеѓу течноста, пареата и мразот, при што овие процеси се случуваат со трепкање на окото и во текот на милиони години.



 Молекулите на вода се повеќе лабави, во споредба со цврстите тела, и тие можат да се движат релативно едни на други. Течноста нема одредена форма и, доколку се става во сад.

Течноста може да премине во цврста состојба преку процес наречен зацврстување (или кристализација). Водата, ако се олади под 0 ° C, станува цврста (мраз).