Wednesday, January 27, 2021

Хемиска обработка на храната VIII одд

 Хемиска обработка на храната 

VIII одд


Дигестивниот систем
  • Познат како гастроинтестинален (ГИ) тракт или дигестивет тракт.
  • Отворен на двата краја кон надворешната средина.
  • Се состои од долг дигестивен тракт  со придружни органи.


        Чекори во варењето на храната

  1. Голтање
  2. Варење - дигестирање
  3. Апсорпција
  4. Елиминација






Видови на варење 

Механичко  
Масата  на храна е  искината и распарчена.Се јавува во уста и желудник.
Хемиско
Хемикалии и ензими ја разградуваат храната. Се јавува во уста, желудник и тенкото црево.

Што е хемиско варење или дигестија?

Кога станува збор за варењето или дигестијата, џвакањето е само половина од процесот. Како што храната патува од устата во дигестивниот систем, таа се распаѓа од дигестивни ензими кои ја претвораат во помали хранливи материи што вашето тело може лесно да ги апсорбира.

Овој распад е познат како хемиско варење. Без тоа, вашето тело нема да може да апсорбира хранливи материи од храната што ја јадете.

Како се разликува хемиското варење од механичкото варење?

Хемиско и механичко варење се двата методи што вашето тело ги користи за разградување на храната. Механичкото варење вклучува физичко движење за да се направи храната помала. Хемиското варење користи ензими за разградување на храната.

Механичко варење

Механичкото варење започнува во вашата уста со џвакање, а потоа преминува во раздвојување во желудникот и во тенкото црево. Перисталтиката е исто така дел од механичко варење. Ова се однесува на неволни контракции и релаксации на мускулите на хранопроводот, желудникот и цревата за да се разложи храната и да се премести низ дигестивниот систем.

Хемиско варење

Хемиското варење вклучува секреција на ензими низ вашиот дигестивен тракт. Овие ензими ги раздвојуваат  хемиските врски што ги држат органските молекули на храната заедно. Ова овозможува разделување на храната на мали, сварливи делови.

Како тие работат заедно

Штом честичките од храната стигнат до вашето тенкото црево, цревата продолжуваат да се движат. Ова помага да се движат честичките на храната и изложува повеќе од нив на ензими за варење. Овие движења исто така помагаат да се придвижи варената храна кон дебелото црево за евентуална екскреција.

Која е целта на хемиското варење?

Варењето вклучува земање големи делови од храна и нивно распаѓање во микроелементи доволно мали за да се апсорбираат од клетките. Џвакањето и перисталтиката помагаат во ова, но тие не ги прават честичките доволно мали. Токму тука влегува хемиското варење.
Хемиското варење разложува различни хранливи материи, како што се протеини, јаглехидрати и масти, на уште помали делови:
  • Мастите се распаѓаат во масни киселини и моноглицериди.
  • Нуклеинските киселини се распаѓаат во нуклеотиди.
  • Полисахаридите, или шеќерите од јаглени хидрати, се распаѓаат во моносахариди.
  • Протеините се распаѓаат во аминокиселини.

Каде започнува хемиското варење?

Хемиското варење започнува во вашата уста. Како што џвакате, вашите плунковни жлезди ослободуваат плунка во устата. Плунката содржи ензими за варење кои започнуваат со процесот на хемиско варење.

Дигестивните ензими кои се наоѓаат во устата вклучуваат:

1. Лингвална липаза. Овој ензим ги распаѓа триглицеридите, еден вид маснотии.
2. Плунковна амилаза. Овој ензим ги распаѓа полисахаридите, сложен шеќер што е јаглени хидрати.

Кој пат го следи хемиското варење?
Хемиското варење не застанува само со ензими во устата.

Што се ензими?


Ензимите ги забрзуваат (катализираат) хемиските реакции во клетките. Поконкретно, тие го намалуваат прагот неопходен за започнување на планираната реакција. Тие го прават тоа со врзување за друга супстанција позната како супстрат.


Нашето тело создава дигестивни ензими за да ви помогне да ја разградите храната и да ги апсорбирате хранливите материи. Природните дигестивни ензими се витален дел од вашиот дигестивен систем. Без нив, нашето  тело не може да ја разгради храната за да може целосно да се апсорбираат хранливите материи.

Недостатокот на дигестивни ензими може да доведе до различни гастроинтестинални (ГИ) симптоми. Исто така, може да ве остави неухранети, дури и ако јадете хранливи материи. 
Вашето тело произведува ензими во дигестивниот систем, вклучувајќи ја устата, желудникот и тенкото црево. Најголем удел е работата на панкреасот.
Дигестивните ензими му помагаат на вашето тело да ги разгради јаглехидратите, мастите и протеините од храната. Ова е неопходно за да се овозможи апсорпција на хранливи материи и да се одржи оптимално здравје. Без овие ензими, хранливите материи во вашата храна одат како отпадни материи.

Кои се 4-те чекори на ензимот на работа?

Четири чекори на ензимско дејство

1. Ензимот и супстратот се во иста област. Некои ситуации имаат повеќе од една молекула на супстрат што ензимот ќе ги промени.
2. Ензимот се поврзува за  субстратот - материјата која треба да се разложи,  на посебна област наречена активно место. ...
3. Се случува процес наречен катализа. ...
4.  Ензимот го ослободува производот.

Главните типови на ензими се:

Амилаза. Овој ензим ги разложува јаглехидратите или скробот во молекули на шеќер. Недоволна амилаза може да доведе до дијареа.
Липаза. Ова работи со жолчката на црниот дроб за разградување на мастите. Ако немате доволно липаза, ќе ви недостасуваат витамини растворливи во масти како А, Д, Е и К.
Протеаза. Овој ензим ги разложува протеините во аминокиселини. Исто така, помага да се задржат бактериите, квасецот и протозоите надвор од цревата. Недостатокот на протеаза може да доведе до алергии или токсичност во цревата.



  1. Желудник

Во вашиот желудник, единствените главни клетки лачат ензими за варење. Едниот е пепсин, кој ги разградува протеините. Друга е гастрична липаза, која ги распаѓа триглицеридите. Во вашиот желудник, вашето тело апсорбира материи растворливи во масти, како што се аспирин и алкохол.

   2. Тенко црево

Тенкото црево е главно место за хемиско варење и апсорпција на клучните компоненти на храната, како што се аминокиселини, пептиди и гликоза за енергија. Постојат многу ензими кои се ослободуваат во тенкото црево и од блискиот панкреас за варење. Овие вклучуваат лактаза за варење на лактоза и сукраза за варење на сахароза или шеќер.

    3. Дебелото црево

Дебелото црево не ослободува дигестивни ензими, но содржи бактерии кои дополнително ги разградуваат хранливите материи. Исто така, апсорбира витамини, минерали и вода.



Улогата на ензимите

Дигестијата  на протеините започнува кога првпат започнувате со џвакање. Постојат два ензими во вашата плунка наречени амилаза и липаза. Претежно ги разградуваат јаглените хидрати и мастите.
Штом извор на протеини стигне до вашиот желудник, хлороводородната киселина и ензимите наречени протеази го разложуваат на помали ланци на аминокиселини. Аминокиселините се спојуваат заедно со пептиди, кои се распаѓаат од протеази.
Од вашиот стомак, овие помали ланци на аминокиселини се движат во вашето тенкото црево. Како што се случува ова, вашиот панкреас ослободува ензими и бикарбонат пуфер кој ја намалува киселоста на варената храна. Ова намалување им овозможува на повеќе ензими да работат на понатамошно разградување на аминокиселинските ланци во индивидуални аминокиселини.

Некои вообичаени ензими вклучени во оваа фаза вклучуваат:

трипсин
химотрипсин
карбоксипептидаза


Заклучок


Хемиското варење е витален дел од дигестивниот процес. Без тоа, вашето тело нема да може да апсорбира хранливи материи од храната што ја јадете. Додека механичкото варење вклучува физички движења, како што се џвакање и мускулни контракции, хемиското варење користи ензими за разградување на храната.


Едукативно видео за дејство на ензими: