Оплодување и фетален развиток IX одд

 

Оплодување и фетален развиток

                                                                                                   IX одд

Fertilization and fetal development

 Оплодување

   Оплодување (фертилизација) — процес при којшто доаѓа до спојување на женската гамета (јајце клетка) и машката гамета (сперматозоид).

По оплодувањето на јајце клетката доаѓа до бременост. Со настанување на бременоста доаѓа до промени на хормоналното лачење во овариумите и хипофизата. За нормално одвивање на бременоста, по оплодивањето, големо значење има функцијата на жолтото тело во овариумите. Тоа како што веќе е спомнатолачи прогестерон кој има улога во одржувањето на бременоста, ако лачењето на прогестерон од жолтото тело е нодоволно може да дојде до спонтано прекинување на бременоста или спонтан абортус.

Ако се смета дека бременоста започнува на самото место на имплантација, процесот што доведува до бременост се јавува порано како резултат на спојување на женскиот гамет или ооцит со машката гамета или сперматозоа. Во медицината, овој процес се нарекува оплодување; во лаичка смисла, почесто е познато како зачнување. Oплодување, создадениот производ на женската и машката гама се означува како зигот или оплодено јајце. Процесот на оплодување и настанување на зигот најдобро е да настане во јајцеводот. 

Ако јајце клетката е во јајцеводот голем број на сперматозоиди се наасобирааат околу неа, користејки ензими  тие ја раствараат зона пелуцида  односно обвивката околу јајце клетката, од насобраните сперматозоиди само еден  ке влезе низ клеточната мембрана и ке ја оплоди јајце клетката, со што доаѓа до спојување на јадрата на сперматозоидот и јајце клетката кое обично се врши во првата третина од јајцеводот. Настанатиот зигот почнува процес на внатрешна делба наречен браздење.Во текот на браздењето зиготот се менува во различни стадиуми до моментот на имплантација или вгнездување во ѕидот на матката.

При оплодувањето настанува и навлегување на хаплоидниот - половичен  број од хромозоми  на сперматозоидот во јајце клетката, која исто така содржи хаплоиден број на хромозоми. Како резултат на ова се формира една диплоидна  клетка  со 46 хромозоми  наречена зигот. 

При вгнездувањето во матката се формира структура наречена ембрион.  Ембрионот после деветата недела е наречен фетус.

  Надворешните клетки што го формираат ѕидот на матката и крвните канали од мајката создаваат кружен орган  наречен плацента која има важна улога во исхраната на ембрионот, формирањето на папочната врвца која е градена од 2 артерии  што носат крв од плацентата во фетусот и  1 вена што носи крв од фетусот до плацентата. 

Плацента, папочна врвца и
амнионска обвивка

Плацентата  лачи повеќе хормони, меѓу нив е прогестеронот.

Фетален развиток

Во рок од 24 часа по оплодувањето, зиготот што ќе стане ембрион,  брзо се дели на многу клетки. До осмата недела од бременоста,  ќе ги смени имињата од ембрион во фетус. Има околу 40 недели до типична бременост. Овие недели се поделени во три тримесечја.

Почетокот на бременоста е всушност првиот ден од последната менструација. Ова се нарекува гестациска возраст, или менструална возраст. Тоа е околу две недели пред кога навистина ќе се појави зачнување. Иако може да изгледа чудно, датумот на првиот ден од последната менструација ќе биде важен датум при одредување на датумот на доспевање на бебето. 

Вашиот давател на здравствени услуги ќе ве праша за овој датум и ќе го искористи за да открие колку сте долги во бременоста.

Во стадиум на ембрион се формираат  сите органски системи меѓу кои први се срцето и мозокот.Срцевите и крвните садови се формираат во текот на втората недела од бременоста, а првото отчукување на срцето е во текот на четвртатат недела.

Терминот фетус се користи за развој на плодот од деветтата недела се до раѓањето. Во текот на овој период се формираат сите органски системи. 

Развој на 4 недели

Како што спомнавме целата бременост се дели на три еднакви дела или триместри, првиот триместар ќе трае од зачнувањето до 12 недели. Ова се генерално првите три месеци од бременоста, најинтензивно растење имаме за време на вториот триместар. Фетусот е опкружен со амнионска кеса или водењак, што е исполнета со чиста течност наречена амнионска течност.

Во овој момент ембрионот развива структури кои на крајот ќе ги формираат нивното лице и врат. Срцето и крвните садови продолжуваат да се развиваат. И, белите дробови, желудникот и црниот дроб почнуваат да се развиваат.

Развој на 8 недели

Ембрион сега е со големина малку повеќе од 1,2 см. Очните капаци и ушите се формираат, и можете да се препознае врвот на носот. Рацете и нозете се добро формирани. Прстите и прстите растат подолго и поразлични.

Развој на 12 недели

Фетусот
има околу 5 см и почнува да прави свои движења. Може да се   почувствува на  горниот дел на матката над срамната коска. Може да го слушне срцевиот ритам на бебето со специјални инструменти. Половите  органи на бебето треба да почнат да стануваат јасни.

Развој на 16 недели

Фетусот е околу 11см и тежи околу 99 грама.  Очите на бебето можат да трепнат, а срцето и крвните садови се целосно формирани. Прстите  на бебето имаат развиено отпечатоци .

Развој на 20 недели

Фетусот тежи околу 280грама  и е долго повеќе од 15 см.  Бебето може да си го цица палецот, да зева, да се протега и да прави гримаси на лицето.

Време за ултразвук

Ултразвук обично се прави за сите бремени жени во 20 недела. За време на овој ултразвук, лекарот ќе се осигури дека плацентата е здрава и е прицврстена нормално и дека вашето бебе расте правилно. На ултразвукот можете да ги видите ритмите на срцето и движењето на неговото тело, рацете и нозете. Обично можете да дознаете дали е момче или девојче на 20 недели.

Развој на 28 недели

Фетусот тежи околу 2 килограми,  и често ја менува позицијата во овој момент од бременоста. При патолошка бременост ако е неопходно предвремено пораѓање , има големи шанси бебето да преживее.

Развој на 36 недели

Бебињата се разликуваат по големина, во зависност од многу фактори, како што се полот, бројот на новороденчиња и големината на родителите.  Во просек, бебе во оваа фаза е околу 47 см  и тежи од 2.500 до 4,100 грама. Мозокот се развива брзо. Белите дробови се скоро целосно развиени. Главата обично е позиционирана долу во карлицата.

Раѓање!

Целата бременост трае  околу 280 дена или 40 седмици. 

Во текот на тој период мајката го снабдува фетусот со потребните хранливи материи преку крвта и потребното количество на кислород, истовремено се отстрануваат непотребните материи  и јаглеродниот  диоксид од фетусот. Процесите при кои фетусот излегува од матката е наречен породување, пред самото породување нагло се намалува лачењето  на прогестеронот, а се зголемува количината на окситоцинот - хормон од хипофизата со што се предизвикуваат породилни контракции.

Клострум - colostrum е првата форма на мајчино млеко што се ослободува од млечните жлезди по породувањето.

Едукативно видео/  Baby Process from 0 to 9months..