ЕНЕРГИЈА, ФОРМИ И ТРАНСФОРМАЦИЈА
Научниците ја дефинираат енергијата како способност за работа. Современата цивилизација е можна затоа што луѓето научиле како да ја менуваат енергијата од една во друга форма и потоа да ја користат за да извршат некоја функција. Луѓето користат енергија за пешачење и велосипедизам, за движење автомобили, за готвење храна , за правење мраз во замрзнувачи, за осветлување на нашите домови и канцеларии итн. Едноставно енергијата е живот.
1.1 Кои се различните видови на енергија?
Видовите на енергија може да се категоризираат во две широки категории -
1. кинетичка енергија (енергија за движење) и
2. потенцијална енергија (енергија што се складира).
Ова се двете основни форми на енергија. Различните видови на енергија вклучуваат:
- топлинска енергија,
- сончева енергија,
- хемиска енергија,
- електрична енергија,
- звучна енергија,
Енергијата може да се трансформира од еден во друг вид, но никогаш не може да се уништи или создаде.
1.2 Што е пренос на енергија?
Преносот на енергија се однесува на движењето на енергијата од едно на друго место.
1.3 Што е енергетска трансформација?
Еден вид на енергија може да се претвори во друг вид на енергија. Енергетската трансформација значи промена на енергијата од еден во друг вид, на пр. од кинетичка енергија до електрична енергија или од потенцијална енергија до кинетичка енергија.
1.4 Што е зачувување на енергијата?
Постојат многу различни видови на енергија, вклучувајќи кинетичка, потенцијална, гравитациона и електрична.
Енергијата може да се пренесе (преместете се од една на друга локација) и може да се промени (трансформира) од еден во друг вид - но вкупната количина на енергија е секогаш зачувана, т.е. останува иста.
1.5 Пренесување на енергијата во еден синџир на исхрана
Синџирот на храна покажува како живите организми добиваат и користат енергија.
• Енергијата се пренесува од организам до организм
• Синџирите на храна започнуваат со растенијата кои се произведувачиили продуценти и единствени кои можат да ја искористат сончевата енергија, која е извор на енергија на целата планета, втората, третата и следните алки од синџирот се животни се потрошувачи или консументи и последната алка се разградувачите или редуценти, кои еден деленергија оставаат во почата.
• Стрелките се користат за да се претстави движењето на енергијата.
Кога енергетските трансформации се случуваат во живите организми, процесот никогаш не е 100% ефикасен. Поголемиот дел од енергијата се губи во организмот односно се користи при дишење, се ослободува како топлина, се излачува. Количината на пренесена енергија зависи од тоа колку ефикасно можат организмите да ја фаќаат и користат енергијата.
Едукативно видео за движење на енергијата во еден екосистем.
